Disruptie tot je erbij neervalt

“Ik disrupt, jij disrupt, wij disrupten.” Het mantra van menig startup. Disruptie is een groot goed in deze tijd. Een sterke term ook, een beetje intimiderend. Persoonlijk heb ik het woord iets te vaak gehoord de laatste jaren en ben ik relatief sceptisch over elke organisatie die zich disruptief noemt. Helemaal als dat in combinatie met innovatie gebeurt.

Een dikke vijftien jaar geleden was het overigens wel anders. De nieuwe, altijd groeiende economie zat eraan te komen. Maar ‘disruptive’ kwam nog niet in het woordenboek voor. Het ging waarschijnlijk veel mensen in de internetsector te ver om een dergelijk geladen woord te gebruiken. Verstoring was niet welkom. Om met Lars Ulrich te spreken: ‘Napster Bad’. Maar ja, zonder Napster geen Spotify, dus om het kader te zetten… De zaden voor de huidige tijd van uiteenscheuring zijn al aan het eind van vorige eeuw gezaaid.

James McQuivey van Forrester research, die vorig jaar op The Next Web Conference sprak, definieert disruptie alsvolgt: “disruptie is het bedenken van een betere oplossing om een fundamentele behoefte van de consument [breed gedefinieerd] te bevredigen.” Hij heeft het dan specifiek over digitale disruptie, waarover een boeiende presentatie te vinden is op Slideshare.

Action figures in 3D

Met deze definitie als uitgangspunt vind ik het huidige disruptieniveau op zijn zachtst gezegd weinig bevredigend. Soit, ik kan mijn action figures nu in 3D laten printen en meten hoeveel stappen ik op een dag zet. Ik kan mijn leven datacentrisch inrichten om langer en gezonder te leven en voor veel mensen betekent digitale disruptie dat ze de kans hebben om met hun idee de wereld te veranderen en een internet rockgod te worden. De Amazons van deze wereld hebben immers democratisering van het ondernemerschap mogelijk gemaakt. Ik vertaal dat lichtelijk cynisch naar ‘wereldwijde exploitatie van de Amerikaanse droom’. Het is in alle eerlijkheid niet het type disruptie waar ik blij van word. Dan maar even wachten op een veel te dure taxi.

Er zijn ook nieuwe grote ontwrichtingen waar ik wel blij van word – die hebben vaak alleen geen app of driedimensionele afdrukeenheid (alhoewel, mijn eigen digitale vinylpers…) als kerncomponent. Van Bitcoin word ik vrolijk, onder andere vanwege de potentiële impact op het huidige monetaire systeem. Het gegarandeerde basisinkomen – uit te betalen in Bitcoins? – is er ook zo een. Als er nu nog een disruptie komt, die de vierurige werkweek echt mogelijk maakt, dan zijn mijn wensen wel vervuld. Bedankt alvast.